Marloes brengt 18e-eeuws Nederland in beeld

De meeste mensen zullen nog nooit gehoord hebben van de boekenseries Tegenwoordige Staat en Het Verheerlykt Nederland. Deze twee 18e-eeuwse boekenseries hadden het doel om alle historische, topografische en architectonische kennis over de Republiek van die tijd te documenteren. Jansbrugger Marloes Bier heeft voor haar master Bouwkunde een deel van de prenten uit deze boeken onderzocht en naast een thesis ook een tentoonstelling opgezet om de boeken meer onder de aandacht brengen en de situatie van toen te vergelijken met nu. De tentoonstelling is voor iedereen te bekijken tot en met september in de bibliotheek van de TU Delft.

De prenten uit de Tegenwoordige Staat en Het Verheerlykt Nederland zijn in drie thema’s verdeeld: stad, dorp en buitengebied. Samen met twee medestudenten heeft Marloes ruim 30 prenten onderzocht, waarbij ze zelf verantwoordelijk was voor het thema buitengebied. Marloes: “Vooral kastelen hebben mij altijd al geboeid dus ik was erg blij dat ik voor een paar maanden in dit onderwerp kon duiken. Er is ontzettend veel over kastelen geschreven, maar ook redelijk wat over diverse buitenplaatsen en kloosters.” Bij het onderzoeken van de prenten is geprobeerd om een tijdsbeeld ervan te schetsen: Wanneer werd het gebouwd? Welke functies heeft het gebouw gehad? Hoe ziet het er nu uit?

Een van de prenten ging over Slot Loevestein. “Loevestein is gebouwd als verdedigingsfort en woonplaats, en het heeft zijn verdedigingsfunctie officieel tot 1952 behouden. Tegenwoordig is het kasteel te bezoeken en is er een museum in gevestigd”, vertelt Marloes. Veel kastelen die op de prenten zijn afgebeeld, zijn nog steeds te bezoeken. “Zelf ben ik naar ‘t Kasteel Doorwerth in Arnhem geweest. Het was erg leuk om na het onderzoek naar die prent er zelf heen te gaan om het kasteel te bekijken. Dan sta je ineens op dezelfde plek als op de prent van bijna 300 jaar oud!”

Waar kastelen vaak geen andere functie hebben gehad en te bezoeken zijn, is dat anders voor de buitenplaatsen en kloosters. “In Maastricht werd in 1489 ‘t Klooster Slavante gebouwd. Daar is in 1829 een buitensociëteit van gemaakt waar vaak concerten en feesten plaatsvonden. Tegenwoordig is er een horecagelegenheid in gevestigd.”

“Naast het schrijven van mijn thesis, vond ik het ook erg leuk om de tentoonstelling te maken”, vertelt Marloes enthousiast. Ze hebben zelf de opstelling bedacht, overlegd met de boekbinderij over de passe partouts voor om de prenten en de bijschriften geschreven. “Juist het onderzoek doen in combinatie met praktische kant van het maken van de tentoonstelling zorgt er nu voor dat er ook daadwerkelijk iets gedaan wordt met je kennis.”

De tentoonstelling over het 18e-eeuws Nederland in beeld is nog tot en met september te zien in de Treasury van de universiteitsbibliotheek van de Technische Universiteit Delft. “Daar laten we mensen laten kennismaken met de oude werken die de universiteitsbibliotheek in haar bezit heeft, en geven we een beeld van waar deze twee boekenseries over gingen en wat voor prenten erin stonden.”

Reacties

Er zijn (nog) geen reacties op dit bericht. Ben jij de eerste?

Praat zelf mee